Wederopbouwkunst en schoolpleinontwerp

In 1952 wordt een nieuw schoolgebouw, ontworpen door architectenbureau Ruys en Bolder, aan de Nassaustraat te Breda, geopend. Aan kunstenaar Hugo Brouwer is destijds gevraagd een kunstwerk te maken voor de hoofdentree. Dit wederopbouwkunstwerk, dat een reliëf is bestaande uit twee panelen met de hoofdingang tot het schoolgebouw in het midden, is in 1959 gereed.

Gerestaureerd wederopbouw kunstwerk van Hugo Brouwer uit 1957
Gerestaureerd wederopbouw kunstwerk van Hugo Brouwer uit 1957

De volgende beschrijving geeft en beeld van de boodschap die het kunstwerk biedt:
Het linkerpaneel stelt voor de leerling die de eerste klas van de school betreedt. Rechts daarvan wordt de begeleiding van de leerling uitgebeeld. De jongeling op het paard vergezeld door leraar drukt deze begeleiding uit. Daarboven is de leraar met staf als overdrager van kennis (het hoofd met daaruit de stralenbundel).
Links daarvan zijn in het klein de verschillend schoolvakken symbolisch weergegeven (een boek, een harp, een hart).

Op het rechterpaneel staat onder een stralende zon (de kennis) afgebeeld het resultaat van de schoolopleiding: de jongeling, (met zwaard en schild) die met opgedane kennis en vorming, gewapend de volwassenheid tegemoet gaat. Daarnaast vermoedelijk een mythologische figuur, kennis of wetenschap voorstellend. Ook wordt er een jonge vrouw afgebeeld, weergevend dat de school niet alleen jongens, maar ook meisjes opleidde. Zij gaat gevleugeld haar toekomst in de maatschappij tegemoet.’
(Bron: help wandkunst opsporen)

In 1968 gaat de Rijks HBS over in Scholengemeenschap Graaf Engelbrecht. Eind jaren tachtig verhuist de school naar de Haagse Beemden. Het schoolgebouw van de voormalige Rijks HBS wordt in 2012 afgebroken.
Het kunstwerk van Hugo Brouwer blijft gespaard. In 2014 zijn er financiën geregeld waardoor het kunstwerk verplaatst kan worden naar een plek nabij het gebouw van scholengemeenschap Graaf Engelbrecht. Het schoolgebouw van scholengemeenschap Graaf Engelbrecht wordt uitgebreid en het schoolplein geheel vernieuwd. Het kunstwerk vormt een welkome aanvulling op het plein.

Ontwerp schoolplein Scholengemeenschap Graaf Engelbrecht
Ontwerp schoolplein Scholengemeenschap Graaf Engelbrecht

Inpassing en vormgeving

Aan Plancompagnons wordt gevraagd het kunstwerk in te passen in het ontwerp dat zij voor het gehele schoolplein hebben gemaakt. Op het schoolplein wordt de overgang van de fietsenstalling naar het hoofdplein gebruikt als locatie voor het kunstwerk. Het reliëf is naar de ‘naar school gaande leerlingen’ gericht. Op deze wijze behoud het kunstwerk de ‘poortwerking’ die het bij de hoofdingang van de Rijks HBS ook had.

Wederopbouwkunst hergebruiken

Om er voor te zorgen dat het kunstwerk ook voor de toekomst bewaard kan blijven is een stevige betonconstructie bedacht. De keramische tegels zijn op dit betonnen raamwerk aangebracht. Een en ander is op een zorgvuldige wijze uitgevoerd door vakmensen van Breda Restauratie.

Op 27 september 2016 is het kunstwerk feestelijk in gebruik genomen. Het vormt een welkome bijdrage aan de beleving van de scholengemeenschap Graaf Engelbrecht.